niedziela, 10 czerwca 2012

Nylony. Od powstania do upadku, czyli krótka historia pończoch.

Ojczyzną pończoch, w kształcie, jakim znamy je obecnie, jest elżbietańska Anglia. Według przekazów historycznych, w 1650r., królowa Elżbieta otrzymała w prezencie noworocznym trzy pary ręcznie robionych jedwabnych pończoch i zachwycona ich jakością, zaopatrywała się w nie do końca swego panowania. Nie był to oczywiście początek historii pończoch jako takich. Ten element garderoby znany był dużo wcześniej, a jego zadaniem było chronić przed zimnem zarówno kobiece, jak i męskie nogi. Wykonywano je najczęściej z wełny i miały one spełniać funkcje raczej praktyczne, niż estetyczne.

Wiek XVII przyniósł przełom w produkcji "bielizny wstydliwej". W 1698r., po około dziesięciu latach nieudanych prób, William Lee wynalazł maszynkę do tkania pończoch jedwabnych i uzyskał na nią patent od królowej. Nie uruchomiło to oczywiście produkcji na skalę przemysłową. Na rynku, także w innych krajach europejskich, królowały pończochy dziergane. We Francji i Niemczech szczególnie ceniono sobie importowane wyroby z angielskiej wyspy Jersey.

Aby nie wdawać się zbytnio szczegóły, przenieśmy się teraz do wieku XX. Przed wynalezieniem nylonu w 1938r., eleganckie kobiece pończochy tkane były z naturalnego bądź sztucznego jedwabiu. Takie pończochy nie były oczywiście najtańsze i z pewnością niezbyt praktyczne. Włókno jedwabne było cienkie i umożliwiało szycie półprzeźroczystych pończoch, ale było też bardzo delikatne - łatwo puszczało oczka i zaciągało się. Stąd można mówić o nylonowej rewolucji, kiedy amerykański zakład DuPont zaprezentował pierwsze pończochy ze szwem w 1939r. Z ciekawostki na pokazie mody, nylonowe pończochy stały się towarem najbardziej pożądanym wśród kobiet w każdym wieku. Włókno nylonowe dosłownie zrewolucjonizowało przemysł odzieżowy i nie tylko. Był to wynalazek na miarę stulecia. Kiedy w 1941r. USA dołączyło do toczącej się w Europie wojny, produkcja pończoch została wstrzymana ze względu na wojskowe zapotrzebowanie na włókno syntetyczne. Nylon był doskonałym materiałem do produkcji niemal wszystkiego: szczoteczek do zębów, spadochronów, namiotów, plandek i worków na proch. W ramach "czynu patriotycznego", kobiety oddawały swoje zużyte pończochy do militarnego recyklingu. 

Deficyt pończoch szybko dał o sobie znać zarówno w Stanach, jak i w ogarniętej wojną Europie. W USA pojawiła się moda na malowanie pończoszanego szewka z tyłu nogi, a w Europie nylony stają się oficjalnym środkiem płatniczym, o czym pisze w swoich książkach m.in Sergiusz Piasecki. Kiedy w 1945r. wznowiono produkcję, na kiermaszach w San Francisco i Nowym Jorku, w ciągu zaledwie kilku godzin sprzedano cały wyprodukowany zapas. Gazety opisywały nawet przypadki kobiecych bójek o ostatnie sztuki, toteż szybko wprowadzono limit dwóch par na klientkę.

Pończochy nylonowe od początku miały właściwości modelujące. W połączeniu ze sztywnymi pasami i gorsetami, nadawały kobiecym sylwetkom zgrabności i lekkości, toteż noszono je zarówno latem, kiedy żar lał się z nieba, jak i zimą, choć cienkie włókno nylonowe słabo chroniło przed mrozem. Atrakcyjność kobiecych nóg w pończochach skłaniała projektantów do skracania sukienek. W latach 50. wraz z długością "w kolanko", pojawiają się także pierwsze pończochy bezszwowe, a wraz z nimi nowe modele pasów. Urok odkrytych kobiecych nóg, największy atut nylonowych pończoch, doprowadził paradoksalnie do ich zniknięcia z rynku. Wraz z modą na spódniczki mini, kobiety zaczęły nosić rajstopy. W Stanach era pończoch kończy się około 1975r. W Europie moda trwa dłużej, zwłaszcza w bloku państw komunistycznych. W Polsce produkcję stylonów (rodzima myśl techniczna) zakończono w 1987r.

Dziś pończochy nylonowe kojarzą się raczej z fetyszem i erotyką, niż zwyczajnym elementem garderoby. Jest w tym oczywiście sporo prawdy, nie można jednak marginalizować takiego atrybutu kobiecości jedynie do roli łóżkowego gadżetu. Dzięki powracającej modzie na retro, nylony stają się znów wyznacznikiem kobiecej elegancji i szyku, do tego dość elitarnym, ze względu na ograniczoną dostępność. W kolejnym artykule szczegółowo opiszę, jak dobrać rodzaj i rozmiar pończoch oraz na co należy uważać przy noszeniu nylonów. Zapraszam do czytania i komentowania.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz